عدم رعایت نکات ایمنی در ساخت و ساز

                                                    نتیجه عدم رعایت نکات ایمنی در ساخت و ساز،تخریب 200 روستا در زلزله‌ای متوسط است

مهندس درویشی:زلزله سال91 اهر ورزقان وهریس

 زلزله سال 91 اهر ورزقان و هریس با بزرگی 6.3 در مقیاس امواج درونی زمین جزو زلزله‌های با بزرگی متوسط محسوب می شود،

 معمولا این گونه زمین لرزه ها در دنیا کشته ندارند حتی خسارت هم به بار نمی آورند اما متاسفانه این زلزله در ایران باعث خرابی 200 روستا در حد 20 تا 100 درصد شده است.

.

 خانه های روستاهایی که به صورت صد در صد تخریب شدند، خشتی و گلی بودند ولی اگر این خانه ها با رعایت اصول ایمنی ساخته می شدند هیچگاه تخریب نمی شدند. این موضوع برای تمام روستاهای کشور که دارای بافت خشتی هستند و بازسازی نشده اند، زنگ خطر است و باید این موضوع با جدیت دنبال شود.

 مسبب بروز این زلزله، گسل گوشه داغی بود که طول آن 15 کیلومتر و خط های شکستگی های آن بدون جابه جایی 20 کیلومتر است. گسل گوشه داغی که روی کوه گوشه داغی در حد فاصل جاده اهر و ورزقان واقع است، گسلی شرقی - غربی است. در هنگام بروز زلزله دو سمت گسل جابه جا شده و این جابه جایی انرژی تخریب را به زمین های مجاور وارد کرده است.

 

آسیب پذیری لرزه ای ساختمان های روستایی ومقاوم سازی ساختمانهای روستایی واقع در مناطق با خطر نسبی بسیار زیاد

 

 

اکثر سازه های موجود در روستاها ومناطق روستایی باتاثیر پذیری از اقلیم محیط از مصالح بنایی هستند ،همچنین برای ساخت بنا های جدید نیز از مصالح بنایی استفاده می شود.که برای افزایش طول عمر مفید سازه و افزایش مقاومت نسبی باالطبع افزایش ایمنی سازه ها در این مقاله13 متد پیشنهاد شده است. هنگام وقوع زلزله ساختمان های با مصالح بنایی روستایی دچار بیشترین خسارت میشوند و با توجه به اینکه درصد قابل توجهی از مردم جهان در ساختمان های ساخته شده در مصالح بنایی ساکن هستند ، عدم توجه به مقاوم سازی اینگونه ساختمان ها ، موجب تلفات جانی و مالی زیادی در زلزله ها می شود.بنابراین تحلیل آسیب پذیری لرزه ای وبهسازی لرزه ای این نوع ساختمان ها تحت اثر زلزله، دارای اهمیت خاصی می باشد. در این مقاله ابتدا به بررسی نقاط ضعف ساختمان های روستایی موجود پرداخته شده است، سپس مقایسه الزامات آئین نامه با روش های اجرا ، عدم همخوانی این دو ونیز ضعف اجرایی این ساختمان ها ابتدا به صورت جزء جزء و سپس به صورت کلی تشروح گردیده است. در مرحله بعد تحلیل آسیب پذیری لرزه ای که نخستین گام برای مقاوم سازی ساختمان می باشد، انجام شده است. باید سطح آسیب پذیری ساختمان به صورت کیفی و کمی مشخص گردد. سپس بحث در مورد فاکتور اقتصادی، بعد از ارزیابی خسارت وارده به ساختمان، تحلیل های سازه ای برای ارزیابی مقاومت سازه ای در مقابل بارهای جانبی ، بایستی انجام پذیرد. در نهایت این که آیا مقاوم سازی مقرون به صرفه است یا نه ، اگر هزینه تعمیر ساختمان آسیب دیده با توجه به ارزش باقی مانده ساختمان دارای توجیه اقتصادی باشد ، اقدام به بهسازی و مقاوم سازی می کنیم. و در انتها روش های بهسازی لرزه ای که شامل موارد زیر است: - اجرای پشت بند و دیوار عرضی - اصلاح مسیر انتقال بار از دیافراگم به دیوارها و کلاف ها - استفاده از روکش بتن مسلح - کاستن عرض بازشوها و در صورت لزوم حذف بازشوها - افزایش کمی و کیفی کلاف های قایم و افقی - تعمیر ترک های ایجاد شده در دیوارها - دوغاب ریزی - رفع نامنظمی در پلان،کاهش اثرات پیچش و افزایش تراکم دیوار - ایجاد قاب خمشی فلزی - افزایش صلبیت سقف با اجرای مهاربند ضربدری یا دال بتنی - کاهش وزن مرده بام - تقویت و عایق کاری پی - افزایش انسجام ساختمان و تقویت اتصال بین دیوارهای متقاطع با کلاف بندی قایم که در موارد فوق شرح اجرا ، نقاط ضعف و قدرت هر روش با توجه به اجرائی کردن ، امکان سنجی و دیدگاه ها و امکانات محلی مورد بحث قرار گرفته است.