آینده مناطق آزاد درگرو تحقق قانون/شتاب ارس در مسیر توسعه
آینده مناطق آزاد درگرو تحقق قانون/شتاب ارس در مسیر توسعه
در روزهایی که ارس صنعتی‌ترین منطقه آزاد ایران پرشتاب در مسیر توسعه گام برمی‌دارد، بحث محقق نشدن اهداف مناطق آزاد ایران، سئوالاتی را درمورد آینده این مناطق ایجاد کرده است.
سازمان‌های گوناگون بین‌المللی، نظرات متفاوتی در مورد مناطق آزاد دارند، یونیدو (UNIDO) مناطق آزاد را وسیله‌ای برای تشویق توسعه صنعتی باهدف صدور کالاهای صنعتی می‌داند و آنکتاد (UNCTAD) معتقد است ساختار فعلی تجارت جهانی به زیان کشورهای توسعه‌نیافته است و یکی از ابزارهایی که می‌تواند موجب دگرگونی در این ساختار شود. و یا W.T.O منطقه آزاد را ابزاری برای گسترش تجارت بین‌المللی و یاری‌دهنده توسعه می‌داند.
در کشور ما نیز پایه‌های اولیه ایجاد مناطق آزاد در اسفند ۱۳۴۹ با قانونی تحت عنوان «قانون معافیت از حقوق و عوارض گمرکی کالاهایی که به‌منظور استفاده، مصرف و فروش وارد بعضی از جزایر خلیج‌فارس می‌شوند» به تصویب رسید، در سال ۱۳۵۹ به‌موجب مصوبه شورای انقلاب کلیه امتیازات مزبور، در مورد کالاهای واردشده به جزیره کیش برقرار شد و بدین ترتیب جزیره کیش از بخشی از امتیازهای یک منطقه آزاد برخوردار شد. مناطق آزاد چابهار قشم و کیش در سال ۱۳۶۸، دوم شهریور ١٣٨٢ مناطق آزاد ارس، اروند و انزلی و در چهارم مهر ۱۳۸۹ ماکو به‌عنوان هفتمین منطقه آزاد ایران با تصویب مجلس شورای اسلامی تأسیس شدند.
به‌طورکلی هدف از ایجاد مناطق آزاد در دنیا زمینه‌سازی و ایجاد شرایط مناسب برای افزایش تولید و صدور کالاهای صنعتی از طریق راه‌یابی به بازارهای جهانی بر اساس اصول رقابت آزاد بوده است. با توجه به عدم اجرا و پایبندی به قانون چگونگی اداره مناطق آزاد از سوی وزارت خانه‌ها و سازمان‌های مختلف، هدف تعریف‌شده برای این مناطق در ایران در هاله‌ای از ابهام قرارگرفته است.
اما باوجود مشکلات عدیده در مسیر دستیابی به اهداف و برنامه‌ها و وجود تحریم‌های سنگین و مشکلات اقتصادی در سال‌های پیش از برجام، منطقه آزاد ارس با تکیه‌بر عزم مدیران و همت سرمایه‌گذاران مسیرهای توسعه را تا جایی طی کرد که عنوان صنعتی‌ترین منطقه آزاد ایران را به خود اختصاص داد.
